Taner Akçam’dan Sol Parti’ye itiraz: Eşitsizliğin temeli Cumhuriyet’in birinci yıllarında atıldı

Taner Akçam’dan Sol Parti’ye itiraz: Eşitsizliğin temeli Cumhuriyet’in birinci yıllarında atıldı

Taner Akçam’dan Sol Parti’ye itiraz: Eşitsizliğin temeli Cumhuriyet’in birinci yıllarında atıldı

TIMETURK | HABER MERKEZİ

1990’lı yıllarda yayınladığı doktora teziyle kelamda Ermeni Soykırımı tezini akademi etraflarında işleyen birinci akademisyen olarak tanınan Taner Akçam, “Eşitsizliğin temelinin Cumhuriyetin ‘kurtuluş ve kuruluş’ yıllarında atıldığının farkında değiliz. Cumhuriyetin kuruluşundan kaynaklı yapısal bir meseleyle karşı karşıya olduğumuzu görmüyoruz” dedi. Sol Parti’nin geçtiğimiz 30 Ağustos’ta yayınladığı görüntüyü gündeme getiren Akçam, Agos Gazetesinde yayımlanan yazısında “Ama ana argümanım şu; bu topraklarda eşitlik sağlanamayacaktır. Bu mümkün değil. Zira bu eşitsizliğin temelinin Cumhuriyetin “kurtuluş ve kuruluş” yıllarında atıldığının farkında değiliz. Cumhuriyetin kuruluşundan kaynaklı yapısal bir problemle karşı karşıya olduğumuzu görmüyoruz. Mevzuyu SOL Parti’nin 30 Ağustos görüntüsü örneğinde ele almak isterim. Görüntü’de, “Büyük Zaferin 100’üncü yılı vesilesiyle Mustafa Kemal önderliğinde Bağımsız bir Cumhuriyet’in [zaferin] yolunu açan Kurtuluş Savaşını selamlıyoruz”, deniyor. AKP iktidarı Cumhuriyetin bağımsızlık ve laiklik prensiplerinin mezar kazıcısı ilan ediliyor. Ve kurtuluş ve kuruluşun birinci yıllarına hasretle beşerler gayrete davet ediliyor” tabirlerini kullandı.

EŞİTSİZLİK VE ADALETSİZLİĞİN TOHUMLARI KURULUŞ YILLARINDA ATILDI

Akçam, yazısının ilgili kısmında şu sözleri kullandı:

Bu sineması hazırlayanlara sorarsanız size elbet Türkiye’de, eşitlik ve adalet için uğraş ettiklerini söyleyeceklerdir. Ve Kurtuluş ve Kuruluş yıllarını selamlayarak ve ona duydukları hasretle bugünkü eşitlik ve adalet problemini çözeceklerine inanıyorlar.

Bugüne kadar tüm siyasi akımlarca, Cumhuriyetin kurtuluş ve kuruluş yılları temel olarak “egemenlik hakkı- bağımsızlık” ekseninde ele alındı, alınıyor. Bu nedenle bugünkü Eşitsizlik ve adaletsizliğin tohumlarının Kurtuluş ve Kuruluş yıllarında atıldığı görülmüyor. Bu bakış bir tek Sol Parti’ye ilişkin değil, Türkiye’de değerli bir çoğunluğun da bu türlü düşünüyor.

KURULUŞ YILLARI YALNIZCA BAĞIMSIZLIK DEĞİL ADALETSİZLİK BAĞLAMINDA DA OKUNMALI

Ana tezim şu: “Kurtuluş ve Kuruluş” yılları, yalnızca “egemenlik hakkı-bağımsızlık” unsuru değil, “vatandaş eşitliği” ve “adalet” prensibi ışığında yine okunmalıdır. Kurtuluş ve Kuruluş yıllarının- “eşitlik” ve “adalet” prensibi ışığında yine okunması, nasıl bir Cumhuriyet istediğimiz sorusunun yanıtıdır. Şayet bu topraklarda demokrasi ve hukuk devleti hükümran olsun istiyorsanız, Cumhuriyet’in kuruluş ve kurtuluşunu, yalnızca “bağımsızlık” ve “egemenlik hakkı” ile sınırlamayan, onun “eşitsizliği” ve “adaletsizliği” de bağrında taşımış olduğunu söyleyen yeni bir öykü anlatmanız kaidedir.

KURTULUŞ VE KURULUŞ ÖYKÜSÜNÜ EZBERE BİLİYORUZ

Sorun Kaynağı: Ezbere Bildiğimiz Kurtuluş ve Kuruluş Kıssası

Görmemiz gereken gerçek şu, hepimizin ezbere bildiği kuruluş-kurtuluş öyküsü toplumu bir ortada tutmaya yetmiyor. Vatandaşların kıymetli bir kısmı kendisini bu öyküde bulmuyor. Türkiye’de bugünkü siyasi krizin ana nedenlerinden birisi budur. Hepinizin ezbere bildiği ana öykü şudur: Bu Cumhuriyet’in Kurtuluşu ve Kuruluşu, “Vatanı bölmek isteyen iç ve dış güçlere karşı verilmiş yoktan bir var oluş savaşıdır”. Yani sorun egemenlik hakkını elde etmek ve bağımsız olmaktır. Bu kıssa hem kapsayıcı değildir hem bugünkü meselelerin üstünü örtüyor hem de bugünkü problemlerin temelinin Kurtuluş-Kuruluş yıllarında atılmış olduğunu görmemizi engelliyor. Önerdiğim kolay: bugünkü eşitsizlik ve adaletsizliğin son bulmasını ve yeni bir Cumhuriyet istiyorsanız, yeni bir Kurtuluş ve Kuruluş öyküsüne gereksinim vardır.

Oysa bizler kendimizi o derece ezberlediğimiz öykü ile özdeşleştiriyoruz ki bugünümüze bile bu kuruluş ve kurtuluş yıllarının gözlüğü ile bakıyoruz. Bugün de Kurtuluş ve Kuruluş savaşının hala bitmemiş olduğunu düşünüyoruz. Kendimizi tarihin kahramanları ile tanımlayarak, bugünkü sıkıntıları çözeceğimize inanıyoruz. Hatırlarsınız, 1968 sol jenerasyonu verdikleri çabayı ikinci kurtuluş savaşı olarak tanımladı ve kendilerini ikinci Kuvayı Milliyeciler olarak gördüler. AKP 2000’li yıllarda işbaşına gelince, başta CHP, Ergenekoncular ve kendilerini laik olarak tanımlayan çevreler (Alevilerin değerli bir kısmı), AKP’ye karşı İkinci Kurtuluş Savaşı davetinde bulundular ve Kuvayı Milliyeci olduklarını söylediler. 2013 Seyahat olayları sonrası kendisine Kuvayı Milliyeci demek sırası AKP etraflarına gelmişti. Verdikleri “savaşı” ikinci kurtuluş savaşı olarak tanımladılar. Özetle, bu anlayış bu topraklarda, temelleri Cumhuriyetin kurtuluş ve kuruluş yıllarında atılmış vatandaş eşitsizliğini yine ve tekrar üretiyor.